Obecnie ból pleców stanowi powszechny problem. Ból ten może być spowodowany przez wiele czynników, na przykład brak ćwiczeń lub nieprawidłowa postawa. Nasze ciała i plecy są stworzone do ruchu i ćwiczeń. Kręgosłup i inne części naszego ciała zaczynają się jednak buntować, gdy je nadwyrężamy. Najczęstszą przyczyną
Od pewnego czasu pojawia się u mnie ból w dolne pleców. Czy to rwa kulszowa? Czy można ją leczyć na własną rękę? W jaki sposób? Czy długo trwa leczenie? Czy rwa kulszowa może powrócić? 2010-10-04, 19:45Kasia84 ~ Prawdopodobnie nie jest to rwa kulszowa, a raczej objawy zwyrodnienia kręgosłupa lędźwiowego lub dyskopatii. Potrzebna jest odpowiednia diagnostyka i według tego ustawienie leczenia. Nie lecz się na własną rękę, zwłaszcza lekami przeciwbólowymi, gdyż są one szodliwe dla żołądka i niewłaściwie stosowane mogą zwiększyć ryzyko chociażby wrzodów żołądka. 2010-10-05, 00:18medius ~ Czy powinnam pójść na jakieś badania? Jakie badania są najbardziej wskazane? 2010-10-05, 08:08Kasia84 Moim zdaniem warto byłoby wykonać badanie MRI lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Takie badanie w bardzo dokładny sposób uwidoczni struktury nerwowe i oceni czy nie ma ucisku na nie - co właśnie może być przyczyną bólu. Poza tym warto także wykonać badanie morfologii krwi, ogólne moczu i CRP. 2010-10-05, 16:35medius Mam wstawiony jeden ząb (jedynkę, która była wyłamana). Czy to nie przeszkodzi w badaniu MRI? 2010-10-05, 22:57Kasia84 Jeśli ząb jest na tytanowym wkręcie to nie powinno to przeszkadzać. 2010-10-06, 08:21medius Szczerze, to nie mam pojęcia, czy to wkręt tytanowy, czy jakiś inny, a zakładu dentystycznego, w którym mi to zakładali, już nie ma. Jak mogę sprawdzić, czy to wkręt tytanowy? 2010-10-06, 18:41Kasia84 Nie ma to i tak większego znaczenia, ponieważ w tej chwili praktycznie wszystkie wkręty są tytanowe lub z wysokiej jakościowo stali nierdzewnej. 2010-10-07, 08:33medius Strony: 1 wątkii odpowiedzi ostatni post
1.2. Kłucie w kroczu w ciąży. Kłucie w kroczu w trakcie ciąży to równie często zgłaszany objaw. Zazwyczaj jest związany z rozciąganiem więzadeł macicy i tkanek chrząstkozrostów. Kłucie może pojawiać się przez cały okres ciąży, ale najczęściej jest obserwowane niedługo przed rozwiązaniem.
Mamusia Mamusia Udostępnij to Witajcie ! To mój pierwszy temat, który postanowiłam poruszyć na forum ponieważ nie daje mi spokoju. Czytałam o tym w google,ale szczerze przyznam,że nie bardzo zaspokoiłam swoją ciekawość i nie dowiedziałam się nic szczególnego. A teraz do rzeczy ;-) Chodzi mi o to,że od tygodnia czuję coraz częstsze i silniejsze skurcze na dole brzucha. Zapewne są to skurcze przepowiadające o których czytałam wcześniej. Ponoć występują nawet 3-4 tygodne przed wczoraj zauważyłam,że dołączył do nich ból kładąc się spać sądziłam,że to może przemęczenie,ale dzisiaj rano wstałam i jest to samo. Taki tępy ból, dośc dokuczliwy i nieprzyjemny. Czy to oznacza,że poród już blisko? Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Autor Mamusia Udostępnij to Nikt mi nic nie poradzi ...? ;-( Szkoda, bo myślałam,że dowiem się czegoś . Eehh... Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Gość Udostępnij to INECZKA JA OSOBIŚCIE NIE MIAŁAM BÓLI KRZYŻOWYCH PRZY PIERWSZYM PORODZIE ALE MOŻLIWE ŻE JUŻ ZACZYNASZ MIEĆ BÓLE PRZEPOWIADAJĄCE. MNIE TEŻ NA POCZĄTKU BOLAŁO NA DOLE POD BRZUCHEM, TO SĄ BÓLE PODOBNE DO MIESIĄCZKOWYCH I NA DRUGI DZIEŃ URODZIŁAM. Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Mamusia Udostępnij to prawdopodobnie to już blisko 🙂 .... ja nie miałam bóli krzyżowych tylko samych z brzucha. i jak je miałam coarz częściej i dłużej trwały wiedziałam że zaczeła się akcja porodowa. na pewno to lada dzień. zwaracaj szczególnie uwagę na ból brzucha bo to te skurcze są istotne, ból krzyża dodatkowo niestety czasem temu towarzyszy. Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Mamusia Udostępnij to Ineczka też rodzę w sierpniu i mam podobnie jak Ty...bóle w okolicach podbrzusza są u mnie coraz bardziej dokuczliwe...oprócz tego twardnieje mi też brzuszek i często mnie kluje w kroczu. Prawie każda "sierpnióweczka" ma podobne objawy więc to chyba normalne. Bóli krzyża nie mam...ale zapraszam do nas na sierpniowe forum 🙂 Tam wymieniamy się wszystkimi spostrzeżeniami 🙂 Pozdrawiam i życzę powodzenia 🙂 Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Autor Mamusia Udostępnij to Agnieszka dzięki,że chociaż TY okazałaś zainteresowanie tematem ;-)Ja takie bóle na dole brzucha mam od ból krzyża od jakieś 2 dni. Jestem w 36 tygodniu ciąży dlatego myślę,że to chyba jeszcze za wcześnie na poród. Brzuch też mi się nie obniżył,ale ponoć nie wszystkie kobiety pod koniec ciąży mają brzuch nisko. Sama już nie wiem... Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Autor Mamusia Udostępnij to Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Autor Mamusia Udostępnij to Dziewczyny dzięki ! Teraz chociaż wiem,że nie jestem sama ;-) Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Gość Udostępnij to NIE MA ZA CO 🙂 TYLKO BÓLE PRZEPOWIADAJĄCE MOGĄ TRWAĆ 3-4 TYGODNIE A MOŻE I KRÓCEJ 😉 😉 😉 😉 JAK PRZYJDZIE TEN CZAS TO SAMA BĘDZIESZ WIEDZIAŁA ŻE TO JUŻ 😁 😁 😁 Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Mamusia Udostępnij to Ineczka - dziś w nocy miałam takie same objawy, które opisałaś - ból krzyża, bioder i całego podbrzusza - jakby zbliżała się miesiączka.. Matka natura przygotowuje nas do porodu, wiec sie nie martw tymi objawami, są normalne 🙂 Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Mamusia Udostępnij to a czy to normalne że ja dziś czułam bóle jajnikow dokladnie jakby sie zbliżała miesiączka!! bojee się 😞 Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Mamusia Udostępnij to Syla - spróbuj wziąć nospę jeżeli już tak bardzo będzie Cię bolało. Być może tam się conieco rozciąga, maluszek jest coraz większy i to nie koniecznie mogą być jajniki, może to być rozciągająca się macica. Wpisz w goglach: ból jajników w ciąży - zobaczysz wypowiedzi z różnych for. Wychodzi na to że nie tylko Ty masz taki problem. Głowa do góry 🙂 Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Mamusia Udostępnij to Dziekuję Ci Kasiuuu 😉 wpisałam no i widzę że dziewczyny piszą że to normalne, i mam nospę ale to jest ból do zniesienia więc wolę jednak nie brać chyba że zacznę bardzo się denerwować że coś jest nie tak wtedy łyknę. Dziękujee 🙂 I życze wszystkim dobrego rozwiązania no i bez bóli krzyzowych bo wiem że to okropnee 😉 Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Mamusia Udostępnij to witam wszystkich, dziewczyny czy ktoras z was spotkala sie z czym takim jak ostry, tepy bol w boku, mniej wiecej na wysokosci pasa, jakby nad bodrem. Jestem teraz w 16 tyg, zdarzylo mi sie to kilka tygodni temu, w nocy, kiedy musialam wstac na siusiu 🙂 Bol byl dosc mocny i tylko z jednej strony, prawej. Bede wdzieczna za odpowiedz. Pozdrawiam Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Mamusia Udostępnij to a dodtakowo mam od jakiegos sporego juz czasu, bole w krzyzu, dosc nosko, zaraz nad pupa. Bole te sa bardzo mocne i zdarzaja sie szczegolnie po tym jak odkurzam albo kiedy nastoje sie za dzuo badz siedze dosc dlugo na krzesle. Te bole sa dosc silne, zdarza sie ze bol jest czasem bardziej po prawej stronie a czasem po lewej, kiedy wstaje i powiedzmy ze boli bardziej po prawej to nie dam rady stanac na prawej nodze, musze wspierac sie rekoma na udach 🙂 lekarz powiedziala mi ze to oznacza ze porod bedzie latwiejszy i ze bole porodowe beda wlasnie w tym miejscu. Czy ktoras z was wie cos wiecej na ten temat, moze przeszla cos takiego? pozdrawiam serdecznie Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach 1 miesiąc później... Mamusia Mamusia Udostępnij to tak to sa objawy zbliżającego sie teraz to przechodze termin mam za 10 dni .to moja druga córcia wydaje mi sie że nie pochodze do powodzenia !!! 😁 Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach 1 rok później... Mamusia Mamusia Udostępnij to Mnie też bolało z boku, cos w rodzaju kłucia, bardzo nieprzyjemne, zaczęło sie około 20 t, teraz jestem w 30 i na szczęście ustąpiło, pojawia się sporadycznie, lekarz po upewnieniu sie że nerki są w porządku, twierdził że to ucisk łuku biodrowego, zauważyłam że pojawiał się gdy dużo zjadłam, mało piłam płynów lub mało się ruszałam. Oddanie moczu choć bolesne w bok przynosiło ulgę. Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Mamusia Mamusia Udostępnij to "objawy zbliżającego się porodu" ...dobre sobie, a co mam powiedzieć jeśli bóle w krzyżu i skurcze mam od 20 tygodnia...? To tyczy się tylko ciąży, która przebiega książkowo. Niestety z tego co słyszę i widzę u koleżanek rzadko która ciąża jest taka zdrowa 😞 Tak czy inaczej życzę łagodnie przebiegających ciąży, krótkich porodów i owocnych rozwiązań 🙂 Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach
Ból w dole pleców współistnieje wtedy razem z innymi dolegliwościami, np. z bólem brzucha; chorób układu nerwowego – np. rwa kulszowa, która wiąże się z uciskiem na nerwy rdzenia kręgowego. Do jej powstania predysponuje dyskopatia oraz wady postawy. Bóle dolnych partii pleców mogą mieć podłoże przeciążeniowe.
Najważniejsze w poniższym artykule: Ból pleców w ciąży jest spowodowany zmianą sylwetki, powiększającymi się piersiami i brzuchem oraz rozluźnieniem więzadeł macicy. Ból pleców we wczesnej ciąży pojawia się w okolicy lędźwiowej. U części kobiet jest pierwszym zwiastunem tego, że doszło do zapłodnienia. Przyszłe mamy najczęściej skarżą się na ból odcinka lędźwiowego i piersiowego kręgosłupa. Do wystąpienia bólu w okolicy lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa predysponują takie czynniki, jak nadwaga i otyłość ciężarnych. Połowa ankietowanych ciężarnych z dolegliwościami bólowymi okolicy lędźwiowo-krzyżowej przyznaje, że całkowicie zrezygnowała z ćwiczeń i wysiłku fizycznego. Tymczasem aktywność fizyczna kobiet przed ciążą oraz w czasie jej trwania wpływaja na zmniejszenie się dolegliwości bólowych. Ból pleców w ciąży powinien być skonsultowany z lekarzem i fizjoterapeutą. Zbagatelizowanie dolegliwości powoduje ich nasilenie i utrwalenie. Do domowych sposobów na ból pleców zalicza się ćwiczenia rozluźniające, masaż, ciepłą kąpiel lub ciepłe okłady. Wszelkie środki farmakologiczne łagodzące ból powinny być przyjmowane wyłącznie po wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Ból pleców w ciąży Ból pleców w ciąży jest jedną z najczęściej zgłaszanych dolegliwości. Jego przyczyn może być kilka. Po zapłodnieniu w organizmie kobiety zachodzą intensywne zmiany, które dotyczą nie tylko gospodarki hormonalnej, ale także wyglądu ciała i sylwetki. Około 20. tygodnia brzuszek zaczyna rosnąć, co jest przyczyną rozciągnięcia i osłabienia mięśni prostych brzucha. Tracą one swoją funkcję stabilizującą, dlatego zadanie utrzymania wyprostowanej postawy i ciężar ciała należy wyłącznie do mięśni przykręgosłupowych i mięśni grzbietu, które są stale napięte, co z czasem powoduje ich przeciążenie i w konsekwencji ból pleców w czasie ciąży. Ponadto coraz większa macica uciska na nerwy, co także skutkuje bólem. Wraz z powiększającymi się brzuchem i piersiami zmienia się środek ciężkości ciała i sylwetka ciężarnej – ramiona są zgarbione i pochylone do przodu, a miednica wypchnięta, co ułatwia utrzymanie równowagi i poruszanie się. Z tego powodu dolegliwości bólowe nasilają się podczas długotrwałego stania. Ból pleców w ciąży pojawia się także podczas chodzenia. Za przeciążenie kręgosłupa i stawów międzykręgowych odpowiada także przyrost masy ciała o kilka lub nawet kilkanaście kilogramów w krótkim czasie. Do wystąpienia bólu w okolicy lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa predysponują nadwaga oraz otyłość ciężarnych, a także brak aktywności fizycznej zarówno przed ciążą, jak i w trakcie jej trwania. – mówi Anna Wawrocka, trener, fizjoterapeuta i dietetyk pracujący w sieci klubów sportowych dla kobiet – Średnio połowa ciężarnych skarżących się na ból w okolicy lędźwiowo-krzyżowej nie uprawiała sportu ani nie podejmowała żadnej innej aktywności fizycznej przed zajściem w ciążę. Czynniki, które predysponują do pojawienia się bólu pleców w czasie ciąży to: wady postawy, dolegliwości ze strony kręgosłupa występujące już przed ciążą, ciąża mnoga, nadwaga i za duży przyrost masy ciała w ciąży, brak aktywności fizycznej w ciąży i przed zajściem w nią, nieprawidłowa pozycja podczas snu. Dolegliwości mogą mieć różny charakter i nasilenie. Niekiedy pojawiają się tylko po długotrwałym staniu i chodzeniu lub po przyjęciu niektórych pozycji. Z każdym tygodniem ciąży będą się nasilać, co może przekształcić się w ciągły ból pleców w ciąży, utrudniający codzienne funkcjonowanie i aktywność przyszłej mamy. Ból pleców we wczesnej ciąży Ból pleców na początku ciąży nie jest niczym niezwykłym, a jego przyczyną są gwałtowne zmiany hormonalne, które zachodzą kilka tygodni po zapłodnieniu. Organizm zaczyna przygotowywać się do ciąży i porodu, czego efektem jest rozluźnianie się więzadeł macicy. Z tego powodu dolegliwości bólowe mogą obejmować też uda i pachwiny. Część ciężarnych twierdzi, że ból pleców we wczesnej ciąży był jej pierwszym objawem. Ból kręgosłupa na początku ciąży dotyczy przede wszystkim odcinka lędźwiowego. Podobny rodzaj bólu pojawia się u części kobiet przed miesiączką. Jest to stan fizjologiczny, który nie powinien powodować niepokoju. Ból w różnych częściach pleców Ból kręgosłupa w ciąży może pojawić się w każdym jego odcinku. Lokalizacja zależy od dokładnej przyczyny, która spowodowała jego przeciążenie. Często zdarza się tak, że przyszłą mamę raz bolą plecy na dole, a innego dnia na górze. Dolegliwości mogą mieć różne natężenie i charakter, które także ulegają zmianie. Ból w dole pleców w ciąży W zespołach bólowych dotyczących dolnej partii pleców ogromną rolę odgrywa pośladek. Z nieaktywnym lub osłabionym mięśniem pośladkowym średnim (szczególnie u kobiet w ciąży) ból pleców pojawia się 8 razy częściej niż w przypadkach, gdy mięsień pośladkowy średni jest aktywny i jest wystarczająco silny. Jednym z najsilniejszych i głównych stabilizatorów w obrębie miednicy jest mięsień pośladkowy wielki, który również jest najsilniejszym prostownikiem biodra. Mięsień pośladkowy średni jest najsilniejszym odwodzicielem stawu biodrowego, a najważniejszym jego zadaniem jest stabilizacja miednicy w podporze na jednej kończynie (np. podczas płynnego chodu). – przypomina Anna Wawrocka z sieci klubów sportowych dla kobiet – Za ból okolicy pośladka zazwyczaj odpowiadają nadmiernie napięty mięsień pośladkowy wielki, średni i mały oraz mięsień gruszkowaty. Natomiast ból okolicy lędźwiowo-krzyżowej to sprawka mięśnia pośladkowego wielkiego i średniego, dodatkowo czworobocznego lędźwi, prostego brzucha, mięśnia wielodzielnego (który ciągnie się od kości krzyżowej aż do podstawy czaszki) oraz mięśnia płaszczkowatego (spięte łydki, skurcze łydek). Ból krzyża i lędźwi w ciąży Z powodu wspomnianej wcześniej zmiany sylwetki, ale też ze względu na nieaktywne lub osłabione mięśnie pośladka większość kobiet w ciąży skarży się na ból pleców na dole, czyli w części lędźwiowej i krzyżowej kręgosłupa (według różnych badań odsetek wynosi 40-50% wszystkich ciężarnych). Są to odcinki najbardziej narażone na wszelkiego rodzaju obciążenia. Ponadto z każdym tygodniem ciąży i pochylaniem się miednicy do przodu, odcinek lędźwiowy staje się coraz bardziej wklęsły, co zmienia położenie kręgów, może powodować drażnienie nerwów, a także stałe napięcie i przykurcze mięśni. Ból lędźwi w ciąży narasta podczas stania i chodzenia. Ból między łopatkami Ból między łopatkami w ciąży jest spowodowany powiększającymi się piersiami, które wymuszają pochylenie ramion do tyłu i lekkie zgarbienie. Efektem jest niefizjologiczna postawa i stałe napięcie mięśni w odcinku piersiowym. Co ciekawe, do pojawienia się dolegliwości przyczynia się źle dobrany stanik. Ból pleców u góry nasila się zwłaszcza w pozycji siedzącej, szczególnie, kiedy przyszła mama jest aktywna zawodowo i pracuje w pozycji siedzącej przy komputerze. Warto mieć na uwadze, że ból kręgosłupa w ciąży w odcinku lędźwiowym i krzyżowym, któremu towarzyszy pobolewanie w dole brzucha i problemy podczas oddawania moczu (parcie na pęcherz, pieczenie, częste oddawanie moczu) może oznaczać infekcję układu moczowego. W tej sytuacji trzeba zgłosić się do lekarza i wykonać badanie ogólne moczu. Sposoby na ból pleców w ciąży W sumie około 82% kobiet w Polsce skarży się na ból pleców. Jak sobie radzić z tą uciążliwą dolegliwością? W większości przypadków jej przyczyną jest przeciążenie kręgosłupa, dlatego, kiedy się pojawi w pierwszej kolejności warto wypróbować domowe sposoby. W pierwszej kolejności należy przyjąć pozycję, która złagodzi ból pleców. Każdej kobiecie pomaga inna, w zależności od tego, który odcinek kręgosłupa jest przeciążony. Jeżeli to nie pomaga, inne sposoby na ból krzyża, lędźwi, łopatek i szyi to: ciepła kąpiel – woda powoduje rozluźnienie mięśni, dzięki czemu znika ból, termofor w ciąży na ból pleców – ciepło także zmniejsza napięcie w mięśniach a ponadto zwiększa przepływ krwi, co szybciej regeneruje uszkodzone tkanki, delikatny, rozluźniający masaż na ból pleców – pozwala rozciągać tkanki, działając relaksacyjnie, również wpływając na wydzielanie się endorfin, które uśmierzają ból, żel i plastry na ból pleców w ciąży – należy upewnić się, że są one przeznaczone do stosowania przez kobiety spodziewające się dziecka. Jak jeszcze możemy radzić sobie z bólem kręgosłupa? Sposobów jest kilka: Akupunktura oraz akupresura – poprzez akupunkturę zmniejszamy percepcję bólu, akupresurą zaś niwelujemy punkty spustowe, które są źródłem promieniującego bólu. Pozycje ciała oraz aktywność fizyczna – przyjmowanie pozycji ciała zbliżonych do prawidłowej postawy ciała, unikanie długiego stania, spanie w odpowiedniej pozycji, dodatkowo aktywność fizyczna (wg. zaleceń lekarza) oraz aktywizacja i wzmacnianie osłabionych struktur. Fizykoterapia, Fizjoterapia oraz Kinezyterapia – zarówno, jako profilaktyka oraz jako leczenie zespołów bólowych. Jednym z najlepszych sposobów na ból pleców w ciąży jest aktywność fizyczna. Przyszła mama powinna codziennie przez 20 minut (w zależności od samopoczucia) wykonywać proste ćwiczenia rozluźniające kręgosłup, a także pamiętać o relaksacji. Dobrym rozwiązaniem (o ile lekarz nie widzi przeciwskazań) jest także regularne uczęszczanie na basen. Nie wolno przy tym wszystkim zapominać o codziennej umiarkowanej aktywności, do której zaliczają się spacery. Szczególnie ważna jest także profilaktyka bólu kręgosłupa w ciąży: noszenie wygodnego obuwia na płaskiej podeszwie, kontrolowanie masy ciała, zaprzestanie noszenia ciężkich przedmiotów lub nierównomiernego rozkładania ciężaru na jednym z ramion, odpowiednia pozycja podczas snu: na lewym boku z poduszką między kolanami, odpoczynek, ćwiczenia odciążające kręgosłup. Ćwiczenia na plecy w ciąży Ćwiczenia na kręgosłup dla ciężarnych przyszła mama może wykonywać samodzielnie w domu, po wcześniejszej konsultacji i krótkim przeszkoleniu przez fizjoterapeutę: Aby rozluźnić mięśnie kręgosłupa będziesz potrzebować krzesła z oparciem lub blatu biurka. Stań w lekkim rozkroku oddalając się na odległość wyciągniętych rąk od krzesła. Następnie pochyl się w przód, tak aby dotknąć rękami oparcia krzesła. Pozwól głowie luźno opaść między ramiona. W tej pozycji wytrzymaj kilka sekund i delikatnie się wyprostuj. Ćwiczenie powtórz 3 razy. Uklęknij podpierając się rękoma (klęk podparty). Ręce powinny być rozstawione na szerokość barków, zaś kolana znajdować się pod biodrami. Następnie zacznij stopniowo wypychać grzbiet w górę, a potem stopniowo maksymalnie go obniżyć. Gdy zaokrąglasz plecy do góry robiąc tzw. koci grzbiet, głowa powinna luźno zwisać w dół. Gdy kierujesz brzuch w stronę podłoża, delikatnie podnieś głowę. Usiądź w rozkroku. Zegnij w kolanie jedną nogę, a następnie zrób skłon do wyprostowanej nogi spinając mięśnie boczne brzucha. Powtórz ćwiczenie 8 razy, a następnie wykonaj je na drugą stronę. Stań prosto ze stopami ustawionymi prostopadle rozsuniętymi na szerokość bioder. Połóż dłonie na biodrach. Stojąc na prawej stopie lewą ułóż wysoko na wewnętrznym udzie. Sprawdź, czy biodra nie zmieniły swojego położenia i czy są równo na tym samym poziomie. Wytrzymaj w tej pozycji kilkanaście sekund i zmień nogę. Ćwiczenie wykonuj w pobliżu ściany lub innego punktu podparcia. Początkowo możesz mieć w nim problem z utrzymaniem równowagi. Skręty uelastyczniają i wzmacniają kręgosłup. Uśmierzają bóle pleców w ciąży, jak również pomagają w przypadku bólu ramion i szyi. Usiądź w rozkroku prostując plecy. Zegnij prawą nogę tak, by dotknąć stopą górnej partii lewego uda. Wyprostuj prawą rękę i połóż ją za sobą, za prawym udem. Spójrz za siebie. Wytrzymaj w pozycji kilkanaście sekund. Następnie powtórz ćwiczenie na drugą stronę. Ćwiczenie to zaangażuje mięśnie kulszowo-goleniowe i mięśnie pośladkowe wielkie. Połóż się na plecach i zegnij nogi rozstawiając je na szerokość bioder. Ramiona ułóż wzdłuż tułowia dotykając wewnętrzną częścią dłoni podłogi. Biorąc wdech podnieś miednicę nad podłogę. Utrzymaj ją chwilę w górze. Na wydechu opuść miednicę zatrzymując się tuż nad ćwiczenie 10 razy. To ćwiczenie powinny wykonywać panie cierpiące z powodu bólu w górze pleców i bólu między łopatkami. Jest wskazane również w przypadku osób, które dużo czasu spędzają w pozycji siedzącej. Stań w rozkroku ustawiając stopy w jednej linii. Prawą nogę zegnij w kolanie, lewą nogę pozostaw wyprostowaną. Staraj się, by biodra nie zmieniły swojej pozycji i były ustawione na wprost. Następnie oprzyj prawy łokieć na prawym udzie, a lewą rękę unieś w górę otwierając klatkę piersiową. Ból kręgosłupa w ciąży: kiedy do lekarza? Do lekarza należy udać się, kiedy ból pleców jest bardzo dokuczliwy, a domowe sposoby nie łagodzą dolegliwości. Specjalista pomoże dobrać odpowiedni sposób leczenia, dostosowany do tygodnia ciąży. Możliwe jest także wystawienie skierowania na zabiegi fizjoterapeutyczne i fizykoterapeutyczne. Niekiedy zdarza się tzw. niebezpieczny ból pleców w ciąży, który zwiastuje nieprawidłowości w rozwoju płodu i ciąży. Do lekarza należy zgłosić się, kiedy jednocześnie pojawi się: ból pleców i plamienie w ciąży, biegunka i ból pleców w ciąży, gorączka i ból pleców w ciąży, ból pleców i skurcze, ból kręgosłupa, wymioty i nudności. Ból kręgosłupa w ciąży a poród Ból kręgosłupa przy porodzie jest związany z uciskiem przechodzącego przez kanał rodny dziecka na tkanki i nerwy. Ponadto parcie powoduje napinanie się więzadeł macicy, co również skutkuje nieprzyjemnymi dolegliwościami. Jaki poród przy silnym bólu pleców jest wskazany? Przede wszystkim warto przybrać wygodną pozycję, np. na czworakach. Ważne jest także prawidłowe oddychanie – długi i głęboki wdech podczas skurczu. Jeżeli jest taka możliwość, ciężarna może wziąć ciepłą kąpiel lub poprosić o masaż pleców. Ból pleców w ciąży: pytania i odpowiedzi Kiedy ból pleców w ciąży jest niebezpieczny? Ból pleców w ciąży jest niebezpieczny, kiedy towarzyszą mu: silny ból brzucha, biegunka, wymioty, gorączka oraz plamienie lub krwawienie z dróg rodnych. Jaka maść na ból pleców w ciąży? Maść na ból pleców w ciąży powinna zostać przepisana przez lekarza, ponieważ nie każdy środek dostępny przez recepty może być stosowany przez ciężarną. Jak złagodzić ból kręgosłupa w ciąży? Ból kręgosłupa w ciąży można złagodzić poprzez: ciepłą kąpiel, delikatny masaż, ćwiczenia rozluźniające, ciepłe okłady, przyjęcie odpowiedniej pozycji. Źródła: Boch-Kmieciak J., Cieślik K., Waszak M., Zmiany cech somatycznych i krzywizn kręgosłupa u ciężarnych. Fizjoterapia Polska, 2012, 12 (1), 29-38. Fuerst N., Adamczewska K., Znaczenie aktywności fizycznej i zalecane formy ćwiczeń ruchowych u kobiet w ciąży., Kultura Fizyczna, 2017, t. XVI nr 3, 139-151. Chitryniewicz J., Kulis A., Wpływ aktywności ruchowej i zabiegów masażu na dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego u kobiet w ciąży. Ginekologia Praktyczna, 2010; 18 (2): 17-22. Majchrzycki M. i wsp., Dolegliwości bólowe dolnego odcinka kręgosłupa u kobiet w ciąży., Ginekologia Polska, 2010, 81, 851-855. Katonis P. i wsp., Pregnancy-related low back pain, Hippokratia. 2011 Jul-Sep; 15(3): 205–210.
Jestem w 21 tygodniu ciąży,od dwóch tygodni dokucza mi ból pleców,dzisiaj osiągnał chyba swoje apogeum.Od kilku dni jestem na zwolnieniu lekarskim, mój lekarz stwierdził że jest to zwiazany z powiekszającym sie płodem, prok temu mialam przeciazenie ukladu miesniowego odcinka ledzwiowo krzyzowego.Na codzien nie moge funkcjonowac
Fot. yuri_arcurs / Getty Images Ból pleców w ciąży najczęściej umiejscowiony jest w okolicy lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa. Stanowi powszechny problem kobiet ciężarnych. Silny ból pleców w ciąży występuje najczęściej pod koniec ciąży. Przyczyn dolegliwości bólowych pleców w ciąży jest kilka. Dyskomfort w okolicy lędźwiowo-krzyżowej jest najbardziej uciążliwy pod koniec ciąży, przed samym rozwiązaniem, gdyż dziecko rozpoczyna wstawianie się w kanał rodny oraz osiąga swoją największą masę. Przyczyny bólu pleców w ciąży Dyskomfort oraz dolegliwości bólowe dotyczą około 80% kobiecej populacji. W grupie ryzyka znajdują się głównie kobiety między 40. a 70. rokiem życia, a czynnikami predysponującymi są ciąża, poród oraz 6-tygodniowy połóg. W czasie ciąży zmienia się postawa ciała kobiety. Jest to efekt zmiany środka ciężkości oraz zwiększenia masy ciała. Pogłębia się fizjologiczna lordoza lędźwiowa, która może powodować zaburzenia pracy stawów. Ból pleców oraz jego nasilenie uzależnione są również od tego, czy kobieta przed zajściem w ciążę miała problemy z kręgosłupem. W ciąży zmienia się ułożenie oraz rozmiar miednicy. Dodatkowo poluźniają się jej więzadła. Zmiany te obciążają kręgosłup. Organizm ciężarnej kobiety rozpoczyna produkcję hormonu relaksyny, aby zminimalizować lub zlikwidować dolegliwości bólowe związane ze zmianami zachodzącymi w postawie ciała. Jeśli w wyniku dodatkowych schorzeń towarzyszących ciąży dojdzie do zaburzeń w gospodarce hormonalnej, zmniejszy się wydzielanie relaksyny, ból pleców w ciąży jest dużo bardziej uciążliwy. Kolejną przyczyną bólu okolicy lędźwiowo-krzyżowej jest dźwiganie. Kobiety ciężarne często nie rezygnują z pracy zawodowej. Jeśli praca ta związana jest z dźwiganiem ciężkich przedmiotów, dodatkowo obciąża kręgosłup. Często kobiety ciężarne posiadają już potomstwo, zdarza się, że dzieci te są w wieku wymagających noszenia na rękach. Również jest to przyczyną dodatkowego obciążenia kręgosłupa. Schorzenia kręgosłupa przed ciążą oraz przebyte urazy. Jeśli ciężarna cierpiała przed ciążą na dolegliwości bólowe kręgosłupa, takie jak np. dyskopatia, rozwijająca się ciąża pogłębi ten ból. Pod koniec ciąży dziecko może zmienić położenie, opierając cały ciężar na kręgosłupie matki. Wówczas ból jest stały. Nie ustępuje w wyniku leżenia. Jest to również sygnał dla kobiety, iż ból kręgosłupa podczas porodu będzie bardzo silny i należy w jego czasie wykonywać ćwiczenia oraz przybierać pozycje, które odciążają kręgosłup. Ucisk dużych naczyń powoduje zaburzenia krążenia i może być przyczyną niedotlenienia płodu w skrajnych przypadkach. Pacjentki zgłaszają raczej nudności, wymioty, zawroty głowy, a nie bóle pleców. Jak prawidłowo wstać z łóżka, żeby uniknąć bólu kręgosłupa? Zobaczcie na filmie: Zobacz film: Jak prawidłowo wstać z łóżka, żeby uniknąć bólu kręgosłupa? Źródło: Dzień Dobry TVN Sposoby na ból pleców w ciąży Aby skutecznie zminimalizować lub zlikwidować ból pleców w ciąży, najważniejsze jest określenie jego przyczyny. Jeśli jest związany z dźwiganiem ciężkich przedmiotów, należy bezzwłocznie zaprzestać obciążania kręgosłupa w ten sposób. Do innych metod łagodzących ból kręgosłupa w ciąży możemy zaliczyć: Wykonywanie ćwiczeń mających na celu wzmocnienie mięśni odciążających kręgosłup oraz poprawiających postawę ciała. Korzystanie z krzeseł ze specjalnie wyprofilowanym oparciem oraz układanie poduszki w okolicy lędźwiowej podczas siedzenia, w czasie prowadzenia samochodu. Istotny jest wybór obuwia w zaawansowanej ciąży. Najlepiej w ciąży zrezygnować z obcasów. Spanie na boku. Ból pleców w ciąży podczas leżenia na lewym boku zmniejsza się. Dodatkowo można włożyć między kolana poduszkę. W niektórych przypadkach kobiety wolą leżeć na prawym boku. Masaże relaksacyjne dają świetne efekty w uśmierzaniu bólu kręgosłupa w czasie ciąży. Ważne jest, aby udać się do masażysty specjalizującego się w masowaniu kobiet ciężarnych, aby nie uszkodził kręgosłupa. Stosowanie ciepłych bądź zimnych okładów. Wybór uzależniony jest od preferencji kobiety. Maść na ból pleców w ciąży – niestety większość preparatów przeciwbólowych jest przeciwwskazana w ciąży, ponieważ zawiera składniki stanowiące niebezpieczeństwo dla płodu. Istnieją preparaty przeznaczone tylko dla kobiet ciężarnych. Jednak wybór maści powinien być zawsze skonsultowany z lekarzem prowadzącym. Jakie są typowe dolegliwości w czasie ciąży? Zobaczcie sami: Zobacz film: Typowe dolegliwości w ciąży. Źródło: 36,6 Bibliografia: 1. Majchrzycki M., Mrozikiewicz P., Kocur P., Bartkowiak-Wieczorek J., Hoffman M., Stryła W., Seremak-Mrozikiewicz A., Grześkowiak E.: Dolegliwości bólowe dolnego odcinka kręgosłupa u kobiet w ciąży. Prace poglądowe położnictwo. Ginekologia Polska 2010. 2. Miszka A., Smolarek N., Chmaj-Wierzchowska K., Zgrzeba L.: Dolegliwości bólowe okolicy lędźwiowo-krzyżowej u kobiet w ciąży. Zakład Praktycznej Nauki Położnictwa 2017 1. Pilewska-Kozak A., Stadnicka G., Łepecka-Klusek C., Dobrowolska B., Pałucka K., Pawłowska-Muc A., Kozak Ł.: Dolegliwości bólowe pleców u kobiet w ciąży - doniesienia wstępne. Katedra i Klinika Ginekologii i Endokrynologii Ginekologicznej Wydział Nauk u Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie 2016. Czy artykuł okazał się pomocny?
bóle żołądka i pleców. witam, od tygodnia boli mnie żołądek i do tego plecy. Ból jest uciskający, gniotący. Miałam dziś robione usg brzucha, ale nic nie wyszło.Trzuska, wątroba ok. Jednynie co wyszło to zaleganie moczu w pęcherzu. Mam się udać do urologa.Mimo tego bardzo się stresuję, że to jednak trzustka. Przeczytałam
Ogromny brzuch, puchnące stopy, zgaga − przy bólu pleców w ciąży to pestka! Ból przy schylaniu się, siedzeniu czy leżeniu to codzienność większości przyszłych mam. Wraz z postępem ciąży, jest on coraz bardziej dotkliwy, a środki przeciwbólowe nie zawsze są wskazane. Czy są jakieś sposoby na ból pleców w ciąży? Zobacz, co na ból kręgosłupa w ciąży treści:Ból krzyża w ciąży − dlaczego boli?Ból kręgosłupa w ciąży – lepiej zapobiegaj!Sposoby na bóle kręgosłupa w ciąży − jak sobie pomóc?Bóle krzyża przed porodem − czy to już?Bóle pleców w ciąży – nie obawiaj się fizjoterapeuty!Jakie zabiegi można wykonywać na ból pleców w ciąży?Bóle krzyżowe w ciąży – kiedy iść do lekarza?Ból krzyża w ciąży − dlaczego boli?Po pierwsze, dźwigasz coraz większy ciężar. Dziecko rośnie, piersi rosną − czyli wzrasta też Twoja waga. Jest to dodatkowe obciążenie dla kręgosłupa, mięśni i drugie, rosnący brzuch przesuwa Twój środek ciężkości, a macica uciska na nerwy. Wszystko to tylko zwiększa Twój trzecie, hormony! Tak, ta szalejąca mieszanka hormonów wpływa też na to! Pod ich wpływem rozluźniają się Twoje wiązania stawowe. Ból kręgosłupa w ciąży – lepiej zapobiegaj!1. Kontroluj swoją wagęTak wiem, że jest ciężko − ciążowe zachcianki to nie przelewki. Pamiętaj jednak, że dla dwojga, to nie to samo, co za dwoje! Twoje zapotrzebowanie kaloryczne jest zaledwie o kilkaset kalorii większe niż przed dieta w ciąży przyniesie Ci same korzyści:zdrowy rozwój Twojego dzieckałatwiejszy powrót do formy po ciążymniejsze obciążenie dla twoich pleców – im wolniej przybierasz na wadze, tym bardziej Twój kręgosłup zdąży się przyzwyczaić do większego obciążenia 2. Nie zaniedbuj aktywności fizycznejO ile Twój lekarz Ci tego nie zabroni, ćwiczenia w ciąży są jak najbardziej wskazane! Spokojnie możesz stosować ćwiczenia rozluźniające i wzmacniające kręgosłup. Jeżeli obawiasz się o to, że ćwiczenia mogą niekorzystnie wpłynąć na Twoją ciążę, ćwicz pod okiem profesjonalisty. W moim mieście była bardzo szeroka oferta aktywności dla ciężarnych. Także szkoły rodzenia oferują treningi pod okiem Regularne ćwiczenia wzmacniają mięśnie i poprawiają ich elastyczność. Dzięki temu możesz zapobiec bólowi pleców w zaawansowanej ćwiczeń najczęściej polecanych przez specjalistów są:Joga − jest polecana szczególnie w drugim i trzecim trymestrze ciąży. Bardzo pozytywnie wpływa zarówno na mamę, jak i dziecko. Łagodzi obrzęki, skurcze mięśni, poprawia metabolizm, zmniejsza ból pleców w ciąży na dole. Wpływa też na pozycję jaką dziecko przyjmuje w macicy, a także pozytywnie wpływa na nastrój przyszłej − ćwiczenia koncentrują się właśnie na wzmacnianiu „środka ciała”, czyli mięśni brzucha, mięśni odcinka krzyżowego kręgosłupa, miednicy i pośladków. Dzięki temu, następuje zwiększenie ruchomości stawów kręgosłupa. To z kolei wpływa zarówno na profilaktykę bólu kręgosłupa jak i na jego i inne aktywności w wodzie − bardzo dobrym (i bezpiecznym dla Twoich stawów) rozwiązaniem jest pływanie. Mało tego! Badania wskazują, że u kobiet, które regularnie uprawiają ten sport, poród naturalny jest sprawniejszy i i nordic walking − pozwalają na redukcję obciążenia stawów kręgosłupa i nóg. 3. Nie garb sięPrawidłowa postawa to pierwszy krok w walce z bólem kręgosłupa. Ale co to oznacza? Prawidłowa pozycja podczas stania i chodzenia to wyprostowane plecy i ściągnięte łopatki i ramiona. Kiedy siedzisz, zwłaszcza jeśli spędzasz dużo czasu za biurkiem, zadbaj o to, żeby opierać całe plecy o oparcie. Postaraj się często robić przerwy w pracy. 4. Unikaj obcasówWprawdzie noszenie butów na wysokich obcasach nie jest szkodliwe dla Twojego maluszka, ale z pewnością nie pomoże Twojemu kręgosłupowi. Obcasy zwiększają też ryzyko potknięcia Nie nośPo pierwsze, noś plecak zamiast torebki. Po drugie, unikaj dźwigania ciężarów – zakupów czy starszego dziecka. Jak już coś podnosisz, najlepiej najpierw kucnij lub poproś kogoś o pomoc − należy Ci się!6. Śpij wygodnieDobry sen to podstawa. O tym, jaka pozycja do spania jest najlepsza, pisałam w artykule: Problemy ze snem w ciąży: dlaczego maluch nie daje Ci spać zanim się urodzi? Sposoby na bóle kręgosłupa w ciąży − jak sobie pomóc?Niestety, profilaktyka nie zawsze działa. Co robić, gdy już boli? Może to truizm, ale postaw na odpoczynek. To jest to, co na ból kręgosłupa w ciąży jest najlepsze! Ciąża to dobry moment, żeby przystopować. Nie forsuj się, nie przesadzaj z pracą i porządkami. Poproś innych u sprawdzonym sposobem na bolący kręgosłup jest rozciąganie. Ćwiczenia rozciągające mogą zdziałać cuda. Dla mnie bardzo pomocne okazały się ćwiczenia z piłką fitness. Zapewnia ona też prawidłową pozycję podczas siedzenia. Dla mnie było to wybawienie przy maratonach z Netflixem. Pamiętaj! Końcówka ciąży to ostatni moment na nadrobienie zaległości serialowych. Dodatkowo możesz przetestować domowy masaż. Co tu dużo mówić – masaż jest super. Możesz spróbować masować bolące plecy strumieniem z prysznica. Najlepiej poproś o masaż partnera. Nas, w szkole rodzenia, nauczono naprawdę dobrych technik łagodzenia dla pleców może przynieść także wanna i kąpiel. Pamiętaj: ciepła (ale nie gorąca!) kąpiel pozwoli Ci się odprężyć, a ciepłe okłady na bolące miejsca rozluźnią Twoje mięśnie krzyża przed porodem − czy to już?Jeżeli jesteś blisko terminu rozwiązania, ból lędźwi w ciąży może być zwiastunem zbliżającego się porodu. Jeżeli towarzyszą mu regularne i silne skurcze, to już czas udać się do szpitala!Wszystko w życiu mija. Ciąża również! Niestety, nie pocieszę Cię, mówiąc, że po ciąży, bóle kręgosłupa znikną. Po porodzie Twoje dziecko nalej ciągle rośnie i jeszcze domaga się noszenia! Tyle tylko, że teraz możesz spokojnie podzielić się tym ciężarem z tym, jak radzić sobie z bólami pleców przy karmieniu pisała Magda w artykule: Co zrobić, żeby karmienie piersią było przyjemnością dla Ciebie i dla dziecka?Bóle pleców w ciąży – nie obawiaj się fizjoterapeuty!Prawdą jest, że dobry fizjoterapeuta może bardzo ulżyć w bólu kręgosłupa. Jednak w naszym społeczeństwie wciąż panuje mit, że kobiety w ciąży nie powinny odwiedzać fizjoterapeuty, bo może to być niebezpieczne dla nich i dla często, jedynym lekarzem, który odwiedza ciężarna jest ginekolog, a większość dolegliwości (w szczególności bóle krzyża w ciąży) traktowane są jako nieodłączny element „stanu błogosławionego”. Wszystko to związane jest z pokutującym u nas przekonaniem, że kobieta ma cierpieć − czy to w ciąży czy to przy porodzie. Bo przecież tak nas „urządziła natura”. Nie jest to jednak prawda! Bóle pleców w ciąży wcale nie są normą! Nie jest też prawdą, że kobiety ciężarne nie powinny korzystać z usług fizjoterapeuty. Wręcz przeciwnie. Jeżeli odczuwasz ból, najlepiej skonsultować to ze specjalistą w tym zakresie. Nie z ginekologiem, ale właśnie w fizjoterapeutą! Zapewniam Cię, że coraz więcej fizjoterapeutów ma wiedzę na temat tego jak pomagać kobietom w zabiegi można wykonywać na ból pleców w ciąży?1. MasażNie jest prawdą, że nie można w ciąży wykonywać masażu. Są oczywiście pewne obostrzenia i specjalne techniki. Niemniej jednak masaż jest bardzo dobrą metodą na radzenie sobie z bólem pleców w ciąży. Więcej na ten temat pisałam w artykule: Masaż w ciąży. Jak uśmierzyć ból kręgosłupa w ciąży?2. Przezskórna elektryczna stymulacja nerwów (TENS)Jest to bezpieczna metoda fizykoterapeutyczna, stosowana w czasie ciąży i porodu. Ma głównie działanie o TENS przeczytasz w artykule: Prądy TENS w leczeniu bólu3. KinesiotapingJest to nieinwazyjna metoda polegająca oklejaniu skóry specjalnymi plastrami, których parametry, do parametrów ludzkiej skóry. Stosuje się ją w celu redukcji bólu w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, a także przy obrzękach limfatycznych pomogą również poradzić sobie z bólami i obrzękami nóg. W czasie ciąży można wykonywać takie zabiegi jak manualny drenaż limfatyczny, kinezyterapia, kompresjoterapia czy krzyżowe w ciąży – kiedy iść do lekarza?Zdarza się, że żadne metody walki z bólem pleców nie działają. W takim przypadku konieczna będzie wizyta u lekarza. Powiedz o tym swojemu ginekologowi, który w razie potrzeby pokieruje Cię się do lekarza od razu jeżeli:ból dolnego odcinka kręgosłupa jest rytmiczny i nie ustępuje po zmianie pozycji. Mogą to być objawy przedwczesnego kręgosłupa towarzyszą inne objawy: gorączka, pieczenie przy oddawaniu moczu lub ból w okolicy spojenia jest bardzo silny i promieniuje do nóg – może to być objawem rwy kulszowej Pomóż swoim plecom! Jeszcze Ci się przydadzą!Bóle kręgosłupa w ciąży wcale nie są normą. Faktem natomiast jest to, że na bóle krzyżowe najbardziej narażone są kobiety otyłe, a także unikające aktywności fizycznej. Regularna aktywność fizyczna w ciąży jest najlepszym sposobem na to, żeby uniknąć bólów również o tym, że w ciąży jak najbardziej możesz korzystać z usług fizjoterapeuty. Warto się przede wszystkim udać do fizjoterapeuty uroginekologicznego, który nie tylko zadba o mięśnie dna miednicy, ale również pomoże Ci w bólu kręgosłupa. Moja fizjoterapeutka kilka razy stawiała mnie na nogi w ciąży, gdy za bardzo przeciążyłam kręgosłup i dostałam bólów krzyżowych. Więcej na temat tego jak ważna jest fizjoterapia uroginekologiczna, pisałam w artykule: Fizjoterapia uroginekologiczna – dlaczego warto z niej skorzystać w ciąży? Przede wszystkim pamiętaj o tym, żeby dbać o siebie i swój kręgosłup bo przyda Ci się również po Karowicz-Bilińska, A. Sikora, D. Estemberg, M. Brzozowska, M. Berner-Trąbska, E. Kuś, U. Kowalska-Koprek, Fizjoterapia w położnictwie, „Ginekologia Polska”, 2010, nr 81, s Skorupińska, S. Bojarska-Hurnik, K. Tyl, Preferowana aktywność fizyczna w II i III trymestrze ciąży, „Fizjoterapia” 2015, nr 23, s. 34-42A. Miksza, N. Smolarek, K. Chmaj-Wierzchowska, L. Zgrzeba, Dolegliwości bólowe okolicy lędźwiowo-krzyżowej u kobiet w ciąży, Zakład Praktycznej Nauki Położnictwa, Katedra Zdrowia Matki i Dziecka, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Centrum Hiperbaryczne ConceptA. Piekarska, D. Pilich, K. Zaremba, A. Zalewska, M. Gałczyk, Rehabilitacja w ciąży… i boli mniej, Sztuka Leczenia 2019, nr 1, s. 65–71
Ból mięśni i stawów: przyczyny, objawy oraz leczenie. Ludzkie ciało zawiera ponad 650 różnych mięśni, a każdy z nich może boleć w specyficzny i określony sposób. Do przyczyn bólu mięśni możemy zaliczyć między innymi skurcze, napięcie oraz urazy. Najczęściej ból mięśni doskwiera nam w okolicach szyi, ramion i pleców.
jbsZG. klp60awx5o.pages.dev/79klp60awx5o.pages.dev/247klp60awx5o.pages.dev/320klp60awx5o.pages.dev/14klp60awx5o.pages.dev/161klp60awx5o.pages.dev/198klp60awx5o.pages.dev/28klp60awx5o.pages.dev/139klp60awx5o.pages.dev/150
ból pleców objaw ciąży forum