Grzybice skóry i jej przydatków, w tym paznokci (onychomikozy) są istotnym problemem epidemiologicznym i terapeutycznym. Liczba zachorowań na świecie stale wzrasta. W Polsce częstość zakażeń paznokci sięga do 40% wszystkich chorób grzybiczych, a osoby zgłaszające się z grzybicą do poradni dermatologicznych stanowią 10% ogółu ich pacjentów. Dane te mogą być jednak zaniżone, ponieważ w przypadkach niewielkiego nasilenia objawów grzybicy paznokci chorzy często nie szukają pomocy lekarskiej. Chorują ludzie w każdym wieku, zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Częstość zachorowań wzrasta wraz z wiekiem (u osób starszych następuje spowolnienie wzrostu płytki paznokcia, a ukrwienie kończyn jest często nieprawidłowe). Znacznie częściej (do 80%) występuje grzybica paznokci u stóp, zwłaszcza dużych palców. Grzybica dawniej traktowana była głównie jako problem kosmetyczny. Dziś jest uznawana za uciążliwą chorobę, która – nieleczona – może prowadzić do poważnych konsekwencji. Onychomikozom towarzyszyć może ból, dyskomfort, utrudnienia podczas wykonywania codziennych czynności, a także negatywne skutki społeczne wynikające ze względów estetycznych. Leczenie grzybicy paznokci jest procesem długotrwałym i trudnym. Najlepsze efekty przynosi terapia skojarzona, polegająca na jednoczesnym leczeniu miejscowym i ogólnym. W wyjątkowych przypadkach leczenie przybiera formę usunięcia zainfekowanych płytek. Leczenie grzybicy paznokci lekami bez recepty Niewielkie, mało zaawansowane zmiany grzybicze umiejscowione na powierzchni paznokci można leczyć samodzielnie. Terapia w domu może być skuteczna w przypadku, gdy zmiany nie obejmują całości płytki paznokcia, występują od niedawna i nie zajęły powierzchni więcej niż dwóch paznokci. Pomocą w samodzielnym leczeniu grzybicy paznokci są dostępne w aptece bez recepty maści, kremy, żele i lakiery do paznokci zawierające substancje przeciwgrzybiczne oraz pielęgnujące płytkę. W sprzedaży aptecznej znajdują się także całe zestawy zawierające płyny, lakiery lub serum przeciwgrzybiczne i zestaw jednorazowych pilników do paznokci. Ważne, by w czasie terapii na bieżąco skracać paznokieć jednorazowym pilnikiem. Zapewni to lepszą penetrację leku w głąb płytki i pozwoli na uniknięcie rozprzestrzeniania się zakażenia i nadkażania zdrowych miejsc. W zależności od typu preparatu leczenie grzybicy paznokci może trwać od 4-6 tygodni do kilku miesięcy. W tym okresie należy aplikować raz bądź dwa razy dziennie płyn/lakier/krem na zmienioną chorobowo płytkę paznokcia. Niektóre preparaty wystarczy aplikować jedynie przez kilka dni, zmniejszając stopniowo częstość użycia i tym samym przechodząc z fazy leczenia do fazy profilaktyki i utrzymania efektów wdrożonego leczenia. Miejscowe leczenie grzybicy paznokci Stosowanie tylko leczenia miejscowego jest zalecane wyłącznie przy grzybicy powierzchownej i w bardzo wczesnym stadium lub gdy stosowanie leków ogólnych jest niemożliwe. Leczenie miejscowe grzybicy paznokci polega na stosowaniu lakierów lub kremów zawierających jedną z substancji: cyklopiroks 8% (kilka razy w tygodniu przez wiele miesięcy), amorolfinę 5% (raz w tygodniu przez 6-12 miesięcy), bifonazol (początkowo w połączeniu z 40% mocznikiem do złuszczenia wszystkich zainfekowanych warstw płytki, następnie sam do momentu uzyskania odrostu zdrowej płytki). Coraz większą popularność zyskuje również naświetlanie paznokci laserem. Ogólne leczenie grzybicy paznokci Lekami stosowanymi w leczeniu ogólnym są: terbinafina (w dawce 250 mg/dobę); itrakonazol (stosowany w terapii ciągłej w dawce 200 mg/dobę lub pulsowej – po 200 mg dwa razy dziennie przez tydzień z trzytygodniowymi przerwami pomiędzy pulsami terapia pulsowa uznawana jest za bezpieczniejszą, tańszą i bardziej elastyczną dla pacjenta), flukonazol (stosowany podstawowo w dawce 200 mg/tydzień). Czas leczenia ogólnego uzależniony jest od postępów terapii i trwa wiele miesięcy. Usuwanie płytki paznokcia Usuwanie płytki paznokcia nie jest konieczne, ale w szczególnych przypadkach (nasilonej onycholizy, bocznej postaci grzybicy paznokci, pogrubienia paznokcia powyżej 4 mm czy bólu) jest stosowana i może się odbywać poprzez: metody chemiczne (najczęściej używa się 40% mocznika), metody chirurgiczne, zabiegowe. Grzybica paznokci zdjęcia Przy grzybicy paznokci lekarz nie tylko oceni wygląd paznokci, ale powinien także zlecić badania na rodzaj grzybów. Grzybica paznokci nieestetycznie zmienia wygląd płytki paznokcia. Grzybica paznokci objawy W przebiegu grzybicy paznokci wystąpić mogą następujące objawy – zmiany w wyglądzie paznokci: oddzielanie się paznokcia od łożyska rozpoczynające się od jego brzegu (onycholiza) pogrubienie płytki paznokciowej (pachyonychia) powiększenie, pogrubienie i wygięcie paznokcia (szponowatość, oonychogryfoza) nadmierna łamliwość, kruchość i pękanie paznokci (onychoreksja) zapalenie wału paznokciowego (paronychia) białe zabarwienie paznokci (leukonychia) lub zmiana zabarwienia na żółtobrunatne lub zielonkawe (chromonychia) zniekształcenie paznokcia (onychodystrofia). Wystąpienie objawów na paznokciach często jest poprzedzone zainfekowaniem skóry, na której pojawiają się zaczerwienienia, grudki i pęcherzyki. Naskórek łuszczy się i pęka. Procesowi chorobowemu może towarzyszyć pieczenie, uciążliwy świąd i niejednokrotnie nieprzyjemny zapach. Grzybica paznokci – jak dezynfekować obuwie i ubrania? Leczenie nie jest kompletne bez dezynfekcji obuwia, skarpet i rękawiczek pacjenta, w celu zapobieżenia powtórnemu zakażeniu. Do odkażania używa się np. 10% roztworu formaliny. Nasączoną roztworem gazę umieszcza się w worku foliowym wraz z odzieżą i obuwiem i pozostawia szczelnie zamknięte przez 24 godziny. Obuwie należy następnie dobrze wywietrzyć, a odzież uprać w 60°C. Grzybica paznokci przyczyny Bardzo często grzybica paznokci wynika z wcześniej istniejącej grzybicy skóry stóp lub rąk. Przyczyną grzybic paznokci są zakażenia mikroskopijnymi grzybami z kilku grup: Dermatofitami (grzybami niedoskonałymi), które są odpowiedzialne za około 80% przypadków. Najczęściej spotykane gatunki to Trichophyton rubrum, Trichophyton mentagrophytes v. interdigitale i Trichophyton tonsurans. Grzybami drożdżopodobnymi, występującymi w 20%-30% onychomikoz. Przeważają wśród nich Candida albicans lub inne grzyby z rodzaju Candida. Grzybami pleśniowymi, występującymi w nie więcej niż 6% przypadków. Najczęściej izolowanym jest Scopulariopsis brevicaulis, spotyka się również grzyby z rodzaju Aspergillus, a szczególnie Aspergillus fumigatus Kto się może zarazić grzybicą paznokci? Istnieje szereg czynników i stanów chorobowych sprzyjających zakażeniom grzybiczym: przyjmowanie niektórych leków, jak antybiotyków, przeciwzapalnych leków sterydowych, cytostatyków (leków przeciwnowotworowych), niedobory witamin z grupy B, żelaza, cynku, oparzenia, urazy i mikrourazy, istniejąca wcześniej grzybica skóry, a także choroba występująca u członków rodziny, niewydolność żylna, choroba Raynauda, zaburzenia hormonalne i metaboliczne; cukrzyca, otyłość, schorzenia skórne: zaburzenia rogowacenia, łuszczyca, atopia, stany wrodzonej i nabytej obniżonej odporności i ogólne osłabienie organizmu, zaawansowany wiek, korzystanie z publicznych saun, basenów i urządzeń sanitarnych, zwiększające ryzyko kontaktu z patogenem, niewłaściwe nawyki higieniczne, noszenie niewłaściwie dobranych skarpet i obuwia, nieprzepuszczającego powietrza i zbyt ciasnego. W niektórych grupach zawodowych, ze względu na codzienne warunki pracy, ryzyko wystąpienia grzybicy jest podwyższone. Szczególną uwagę na stan paznokci powinni zwracać sportowcy, górnicy i wszyscy inni długotrwale pracujący w warunkach wysokiej temperatury i wilgotności, zwłaszcza na stojąco i w ciężkim obuwiu. Rozpoznanie grzybicy paznokci Rozpoznanie grzybicy paznokci nie może opierać się wyłącznie na ocenie zmian w wyglądzie paznokci, ponieważ ma na niego wpływ wiele innych czynników: wiek pacjenta, wykonywana przez niego praca, czynniki genetyczne, przebyte choroby czy nawet przyjmowane leki. Badanie mykologiczne na grzybicę paznokci W przypadku zmian, których leczenie nie przynosi efektów, a stan chorego systematycznie się pogarsza, elementem wspierającym diagnostykę może być badanie mykologiczne. Składa się na nie ocena preparatu mikroskopowego oraz hodowla na podłożu Sabourauda. Jako uzupełnienie diagnostyki można wykonać mykogram, czyli test identyfikacji grzybów oraz ich wrażliwości na określone antybiotyki. Pobranie materiału do badań (zeskrobin) nie powinno ograniczać się jedynie do samej powierzchni paznokcia, ponieważ rezerwuarem grzybów jest przestrzeń pomiędzy jego płytką a łożyskiem. W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie biopsji paznokcia. Grzybica paznokci badanie ogólne Oprócz oceny stanu samych paznokci, ważne jest ogólne badanie lekarskie pacjenta, w celu wykluczenia innych ognisk grzybiczych. Prawidłowo przeprowadzony i dokładny wywiad, pomoże wskazać czynniki odpowiedzialne za zachorowanie oraz ułatwi dobranie odpowiednich form leczenia i profilaktyki. Ze względu na miejsce, w którym rozpoczął się proces chorobowy, rozróżnia się różne rodzaje grzybicy: Dystalna i boczna podpaznokciowa onychomikoza (DLSO – distal and lateral subungual onychomycosis)Najczęściej rozpoznawana, miejscem wniknięcia patogenu (zwykle dermatofitu) znajduje się pod wolnym brzegiem paznokcia lub od strony bocznych wałów. Zmiana stopniowo, dośrodkowo zajmuje całą płytkę. Dochodzi do odklejenia się płytki od łożyska, nadmiernego rogowacenia podpaznokciowego i pogrubienia płytki. Nieleczona prowadzi do zupełnego zniszczenia paznokcia. Proksymalna onychomikoza podpaznokciowa (PSO – proximal subungual onychomycosis) Druga co do częstości w przypadku grzybicy paznokci rąk i rzadsza w przypadku paznokci stóp. Drobnoustroje wnikają pod obrąbek naskórkowy (miejsce wycinania „skórek”)i docierają do macierzy paznokcia. Początkowo przebarwia się bliższa części paznokcia, następnie zakażenie dociera do głębokich warstw paznokcia, powodując rogowacenie łożyska i wykruszanie płytki paznokciowej. Powierzchowna biała onychomikoza (SWO – superficial white onychomycosis)Występuje prawie wyłącznie na paznokciach stóp; zakażenie rozpoczyna się na powierzchni płytki, najczęściej ma formę białych lub kremowych przebarwień. Wewnątrzpaznokciowa onychomikoza (EO – endonyx onychomycosis)płytka paznokcia jest atakowana od wolnego brzegu, ale bez wcześniejszego infekowania łożyska. Paznokieć staje się mlecznobiały i powierzchniowo zcza się, Całkowita dystroficzna onychomikoza (TDO – total distrophic onychomycosis)Jest najczęściej końcowym etapem wymienionych wcześniej rodzajów choroby; dochodzi w niej do całkowitego zniszczenia płytki paznokcia. Lekarz klasyfikuje chorobę pod względem stopnia zaawansowania, oceniając stopień zajęcia płytki, odległości ogniska choroby od macierzy paznokcia, zmiany zabarwienia i rogowacenie podpaznokciowe. Grzybica paznokci rokowanie i powikłania Leczenie grzybicy paznokci jest skuteczne jedynie w 50-75% przypadków. Choroba ma tendencję do nawrotów, które pojawiają się nawet u jednego na pięciu pacjentów, a ich przyczyną jest często brak prawidłowego odkażenia obuwia lub zbyt wcześnie przerwana terapia. Nieleczona grzybica paznokci może wywoływać ból powodowany naciskiem obuwia na zmienione chorobowo paznokcie i utrudniać poruszanie się. Może prowadzić do całkowitego zniszczenia płytki paznokcia, a także otwierać wrota zakażenia innym drobnoustrojom. Zapobieganie grzybicy paznokci Aby zapobiec zakażeniu oraz nawrotom grzybicy paznokci po zakończeniu leczenia, warto w codziennym życiu stosować następujące metody profilaktyki: Obserwuj i kontroluj paznokcie oraz skórę dłoni i stóp, reaguj na pierwsze niepokojące objawy – pogrubienie płytki, bolesność, zmianę koloru płytki, łuszczenie itp. Obcinaj paznokcie na krótko. Zachowuj właściwą higienę: dokładnie myj i wycieraj skórę do sucha. Noś skarpety, rękawiczki i obuwie z przewiewnych, odprowadzających wilgoć materiałów. Noś klapki podczas korzystania z publicznych saun, basenów, klubów fitness, gabinetów rehabilitacji i łazienek w hotelach. Nie używaj cudzego obuwia, unikaj pożyczania go. Staranne wybieraj salony manicure i pedicure, w których sterylizuje się narzędzia. Zadbaj o wyleczenie ewentualnej grzybicy u pozostałych domowników. Stosuj antyperspiranty i preparaty przeciwgrzybiczne (np. pudry czy kremy), jeśli masz problem z potliwością dłoni lub stóp. Zalecane postępowanie w grzybicy paznokci Jak długo się leczy grzybicę paznokci? Podczas leczenia grzybicy paznokci zmiany będą stopniowo ustępować, kolor paznokci będzie wracał do naturalnego, a płytka stanie się cieńsza. Niestety leczenie trwa długo. O całkowitym wyleczeniu można mówić w przypadku, kiedy paznokieć całkowicie odrośnie, a nowa płytka nie będzie nosiła śladów po infekcji. Trwa to tak długo jak naturalny cykl wzrostu paznokcia. Szacuje się, że całkowita wymiana płytki następuje po około 9-12 miesiącach. Kiedy iść do lekarza z grzybicą paznokci? Jeśli zauważysz, że pomimo wdrożonego leczenia grzybicy paznokci zmiany nie znikają, a wręcz rozprzestrzeniają się, płytka pogrubia się i zmienia kształt, dotyk sprawia ci ból, paznokcie łuszczą się i łamią koniecznie udaj się do lekarza. Specjalista zdiagnozuje zmiany i wdroży odpowiednie leczenie. Grzybica nie zaniknie samoistnie. Aby leczenie grzybicy paznokci było skuteczne: Stosuj się do zaleceń lekarskich. Regularnie przyjmuj przepisane leki i wspomagaj terapię substancjami stosowanymi miejscowo; nie przerywaj leczenia na własną rękę. Przeprowadzić dezynfekcję obuwia i ubrań lub – w miarę możliwości – wymień je na nowe, odpowiednio dopasowane i przepuszczające powietrze. Skontroluj i wylecz chorobę u pozostałych członków rodziny. Szczególnie zadbaj o higienę; utrzymuj skórę czystą i suchą Wspomagaj odporność organizmu, poprzez wprowadzenie właściwej diety, ruchu czy suplementacji witamin i mikroelementów o ile zalecił je lekarz. Lecz współistniejące choroby zwiększające ryzyko infekcji i jej nawrotów (np. cukrzycę). Nowicki R., Grzybica paznokci – jak usprawnić leczenie. Porady praktyczne nie tylko dla dermatologów, Przewodnik Lekarza, 2012, nr 6, 52-58 Malinowska A., Nowicki R., Grzybica paznokci – terapia musi być konsekwentna, Dermatologia po dyplomie, 2014; t. 5, nr 6, s. 29-36 Kaniewska M., Podstawy anatomiczno-dermatologiczne w kosmetyce, 2013 Grzybica paznokci – nychomycosis Najczęstsze schorzenia i dolegliwości stóp – profilaktyka i leczenie Grzybica paznokci u biorców przeszczepów Grzybica paznokci rąk i stóp. Jak się objawia? Sprawdź leczenie Grzybica paznokci dotyczy około 10 proc. populacji, przy czym nawet co drugiej osoby po 70-tym roku życia. Zdecydowanie najczęstszą grupą grzybów, które powodują tą chorobę są dermatofity Trichophyton rubrum oraz Trichophyton mentagrophytes. Znacznie rzadszą przyczyną są drożdże i pleśń, czasem grzyby Candida. Rozwojowi grzybów sprzyja najczęściej wilgotne i ciepłe środowisko oraz predyspozycje genetyczne. Choroba ta znacznie częściej dotyczy paznokci u stóp niż u rąk. Grzybicę na paznokciach dzieli się najczęściej na 5 klas: grzybica podpaznokciowa dalsza i boczna – zaczynająca się w pobliżu wolnego brzegu paznokcia i rozszerzająca w kierunku płytki; grzybica podpaznokciowa bliższa – na oddzielających się od łożyska paznokciach, pojawiają się białe ogniska; grzybica paznokci powierzchowna – na płytce pojawiają się poprzeczne prążki, a na paznokciu biały nalot; całkowita dystroficzna grzybica paznokci – zniszczenie paznokcia, wewnątrzpłytkowa grzybica paznokci – paznokieć przyjmuje białawy kolor i rozdziela się na blaszki. Objawy grzybicy paznokci Objawy grzybicy paznokci najczęściej pojawiają się w postaci zmian w ich wyglądzie. Choroba nie jest bolesna, dopóki nie ma zaawansowanej formy. Jej przebieg jest często wieloletni i cechuje ją skłonność do nawrotów. Nieleczona grzybica paznokcia może prowadzić do nadkażenia pozostałych paznokci oraz zniszczenia płytki paznokciowej. Do typowych objawów grzybicy paznokcia należą: zmiana wyglądu paznokcia –pogrubienie, zmiana koloru na żółty, brązowy, zielonkawy lub białawy kolor, zmatowienie i przebarwienie płytki, pojawianie się bruzd i nierówności, odkładanie warstw nadmiernie zrogowaciałego naskórka, rogowacenie podpaznokciowe, nieregularne bruzdy i zagłębienia na powierzchni paznokcia, nieprzyjemny zapach, odwarstwianie się i schodzenie paznokcia, zaczerwienienie dookoła paznokcia z objawami złuszczania i niewielkimi zmianami grudkowymi, ropienie w okolicach wałów paznokciowych, nadmierna łamliwość paznokcia, rozdwajanie się, wykruszanie, Przyczyny powstawania grzybicy Przyczynami powstawania grzybicy paznokci rąk i stóp są często: choroby wrodzone lub nabyte związane z niedoborami odporności – infekcja wirusem HIV, białaczki, zaburzenia hormonalne, zaburzenia metaboliczne, takie jak cukrzyca, uraz mechaniczny w obrębie paznokcia, przewlekły ucisk na paznokieć, zbyt ciasne buty, stała wilgoć i wysoka temperatura, długotrwałe noszenie butów nieprzepuszczających powietrza, nadmierna potliwość skóry, brak higieny, otyłość, problemy z krążeniem, niedokrwistość. Leczenie grzybicy paznokci Rozpoznanie grzybicy paznokci u rąk i stóp opiera się na badaniu mykologicznym. Aby badanie było miarodajne, zeskrobiny paznokcia powinny być pobrane przez specjalistę podologa lub lekarza, w odpowiedni sposób. Dezynfekcja palców przed pobraniem materiału, uzywanie lakieru do paznokci, preparatów p/grzybiczych, itp, spowoduje, że wynik nie będzie miał wartości diagnostycznych. Leczenie miejscowe polega na stosowaniu żeli i lakierów przeciwgrzybicznych, dostępnych w formie maści, zasypek, sztyftów, lakierów do paznokci, takich jak: amorfolina, cyklopiroks, bifonazol, klotrimazol, klimbazol, triksolan. Leczenie miejscowe, jednak, powinno być poprzedzone oczyszczeniem płytki paznokcia ze zmian grzybiczych. W gabinecie podologicznym specjalista dysponuje sprzętem, frezami i narzędziami, dzięki którym, w sposób bezbolesny, oczyści paznokcie, co skróci całą terapię i spowoduje że używane preparaty będą działały lepiej. W przypadkach gdy grzybica obejmuje wszystkie paznokcie, jest wieloletnia i nie poddawała się dotychczasowemu leczeniu, warto zwrócić uwagę na dietę, poziomy mikro i makroelementów w organizmie, wyrównanie chorób przewlekłych. Grzybica paznokci: przyczyny, objawy i leczenie grzybicy Grzybica paznokci jest problemem, który najczęściej dotyka osób starszych, cukrzyków oraz osób mających problemy z odpornością. Jak rozpoznać, czy zmiany pojawiające się na paznokciach to już grzybica? Jakie podjąć kroki, by pokonać infekcję i jak jej zapobiegać? Czym jest grzybica paznokci? Grzybica paznokci (onychomikoza) stanowi aż połowę wszystkich zachorowań dotyczących paznokci, jednak wiele osób lekceważy i bagatelizuje jej objawy. Przypadłość ta dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn, a ryzyko wystąpienia grzybicy wzrasta wraz z wiekiem. Wynika to z wolniejszego wzrostu płytki paznokciowej oraz coraz większego upośledzenia ukrwienia palców stóp i dłoni. Choroba wywoływana jest w 80% przez dermatofity, które mogą atakować zarówno paznokcie dłoni, jak i stóp. Do najbardziej agresywnych gatunków zalicza się dermatofity antropofilne (Trichophyton rubrum, Trichophyton mentagrophytes v. interdigitale, Trichophyton tonsurans), a także grzyby drożdżopodobne (Candida albicans) i grzyby pleśniowe. Chorobę można podzielić ze względu na miejsce występowanie objawów: Dystalna i boczna podpaznokciowa – najczęściej występujący rodzaj grzybicy paznokci, atakujący agresywnie boczną i dystalną płytkę paznokcia. Proksymalna podpaznokciowa – druga pod względem występowania grzybica dotykająca głównie paznokcie dłoni; często pojawia się w wyniku mechanicznych urazów (usuwanie obrębu naskórka), a także u osób z cukrzycą, cierpiących na zaburzenia autoimmunologiczne i hormonalne. Powierzchowna biała – pojawia się w okolicach paznokci stóp oraz między palcami; swą nazwę bierze od charakterystycznego białego nalotu na paznokciu. Wewnątrzpaznokciowa – infekcja zaczyna się od erozji wewnątrz płytki, bez uszczerbku jej łożyska, dlatego trudno jest dostrzec pierwsze objawy tej grzybicy. Całkowita dystroficzna – pojawia się u osób cierpiących na przewlekłą kandydozę skórno-śluzówkową; choroba doprowadza do zniszczenia całej płytki paznokcia. Grzybica paznokci początek ma najczęściej w okolicy łożyska, następnie atakuje płytkę paznokciową, przez co dochodzi do jej znacznej destrukcji. Płytka traci swoją przejrzystość, zaczyna przybierać żółty kolor i oddzielać się od łożyska. Z czasem staje się także pogrubiona i zrogowaciała. W efekcie paznokieć jest kruchy i łamliwy. Pierwsze objawy grzybicy paznokci często zauważalne są już w początkowym etapie choroby. Grzybica paznokci – przyczyny występowania krępującego problemu W związku z tym, iż grzyby najlepiej rozwijają się w środowisku wilgotnym i ciepłym, pozbawionym światła słonecznego, choroba ta częściej atakuje paznokcie stóp. Do infekcji może dojść w niemal każdym miejscu, zwłaszcza, jeśli zaniedbamy higienę osobistą i przestaniemy przestrzegać podstawowych zasad sanitarnych. Do niebezpiecznych sytuacji dochodzi w momencie niezakładania własnego obuwia na siłowniach, klubach fitness czy też na basenach, współdzielenia klapek, ręcznika i innych części garderoby z osobami, które mogą być nosicielami grzybicy (dotyczy to również zakładania obuwia w obiektach sportowych typu kręgielnia czy lodowisko). Dodatkowo do czynników ryzyka zalicza się używanie niesterylizowanego sprzętu do manicure i pedicure, a także różnego rodzaju uszkodzenia mechaniczne naskórka i okolic paznokci. Warto podkreślić, że noszenie zbyt ciasnego i nieprzewiewnego obuwia oraz skarpetek wykonanych z niskiej jakości tkanin sprzyja rozwojowi choroby. Grzybicą można zarazić się także od członków rodziny. Na higienę stóp i dłoni szczególnie powinny zwrócić osoby borykające się z problemami o obniżonej odporności, z cukrzycą oraz cierpiące na przewlekłe choroby (np. łuszczycę lub mających problemy z niewydolnością żylną). Pierwsze objawy grzybicy paznokci – na to musisz zwrócić uwagę Grzybica paznokci ma charakterystyczne objawy świadczące o infekcji, wśród których najczęściej spotykane są zmiany w strukturze paznokcia (staje się łamliwy i kruchy) oraz w jego wyglądzie (może zacząć się odkształcać, fałdować, a nawet oddzielać od łożyska, pojawiają się też przebarwienia płytki paznokcia – od koloru białego, przez żółty, pomarańczowy, brązowy, a nawet czarny). Chorobie może towarzyszyć nieprzyjemny zapach oraz zapalenie skóry wokół paznokcia (staje się ona zaczerwieniona, cieplejsza niż inne partie ciała, pojawia się także ból). W przypadku pojawienia się jednego lub kilku z tych objawów, należy skonsultować się z dermatologiem lub podologiem. Lekarz pobierze próbkę materiału do dalszej analizy mykologicznej, dzięki czemu rozpozna, z jaką infekcją grzybiczą mamy do czynienia i zdecyduje, jakie leczenie zastosować. Skuteczne leczenie grzybicy paznokci – działaj szybko i zdecydowanie! Jak leczyć grzybicę paznokci? Najskuteczniejsze jest połączenie leczenia miejscowego oraz ogólnego. Terapia miejscowa polega na zastosowaniu leku w formie lakieru do paznokci, np. z substancją czynną – amorolfiną – wykazującą działanie grzybobójcze. Przykładem produktu, który zawiera tę substancję jest Undofen Amorolfina. Wskazaniem do jego stosowania jest leczenie łagodnej, dalszej i bocznej podpłytkowej grzybicy paznokci wywołanej zarówno przez dermatofity, drożdżaki, jak i pleśnie, a ograniczonej do dwóch paznokci. Lek Undofen Amorolfina precyzyjnie dociera do trudno dostępnych miejsc i leczy wszelkie objawy infekcji. Wystarczy jedynie raz w tygodniu aplikować lakier na płytkę paznokcia i pozostawić go do wyschnięcia na około 5 minut. Produkt wspiera regenerację płytki paznokcia i jest wygodny w zastosowaniu. Co ważne, jest dostępny bez recepty. Innym produktem wartym polecenia przy walce z infekcją grzybiczą jest wyrób medyczny Undofen Żel Terapia 3w1, który przeznaczony jest do miejscowego leczenie łagodnej do umiarkowanej grzybicy paznokci. Opatentowana formuła tego wyrobu zawiera składnik 1,5-pentanodiol, który ma właściwości wiążące wodę, nawilżające i przeciwdrobnoustrojowe. Preparat ten wykazuje potrójne działanie: Leczy grzybicę paznokci dzięki opatentowanej formule, która tworzy nieprzyjazne mikrośrodowisko do rozwoju grzybicy paznokci wywołanej np. przez dermatofity. Wspiera regenerację paznokcia poprzez nawilżenie, odżywienie i wspomagając leczenie paznokci. Zapobiega rozwojowi i dalszemu rozprzestrzenianiu się infekcji grzybiczej tworząc powłokę ochronną , która zmniejsza ryzyko zakażenia innych paznokci i tworzy niekorzystne środowisko dla grzybów. Ta metoda walki z grzybicą będzie też idealna dla osób, które cenią sobie szybkość i skuteczność. Pierwsze efekty stosowania żelu widoczne są już po tygodniu regularnej kuracji. Leczenie ogólne wspomaga kurację miejscową i oparte jest na stosowaniu doustnych leków przeciwgrzybiczych, głównie terbinafiny, itrakonazolu i flukonazolu. Jest ono niezbędne w przypadku zaawansowanej grzybicy paznokcia. Takie leczenie skojarzone przynosi najbardziej wymierne korzyści, niemniej zawsze powinno być skonsultowane z lekarzem. Leki na grzybicę paznokci powinny być zastosowane już przy pierwszych objawach. Zlekceważenie choroby może doprowadzić nie tylko do drastycznego pogorszenia się stanu paznokci stóp i dłoni, ale także do konieczności usunięcia całej płytki paznokcia. W skrajnych wypadkach pacjent wymaga interwencji chirurgicznej lub laserowej. Czy grzybica paznokci może być zaraźliwa? Grzybica paznokci, zarówno u rąk, jak i u stóp, może być zaraźliwa, dlatego bardzo ważne jest ograniczenie kontaktu z patogenem. Dodatkowo przypadłość ta ma tendencję do nawrotów, więc gdy tylko pojawią się pierwsze objawy, należy od razu rozpocząć leczenie. Choroba może zaatakować w niemal każdym miejscu – w obiekcie sportowym, na plaży, nawet w naszym własnym domu – dlatego bardzo ważna jest profilaktyka grzybicy paznokci. Regularna dezynfekcja obuwia, wybór przewiewnych, wykonanych z naturalnych materiałów skarpetek, dokładne wycieranie wilgotnych stóp i dłoni, a także stosowanie preparatów na nadmierne pocenie się tych części ciała sprawi, że znacząco zminimalizuje się ryzyko zakażenia grzybami. W jakich miejscach trzeba być ostrożnym? Hotele, łaźnie, sauny, baseny, siłownie, kluby fitness – w niemal każdym miejscu publicznym jesteśmy narażeni na infekcję grzybiczą. Osoby regularnie uprawiające aktywność fizyczną też są narażone na onychomikozę, dlatego w ich przypadku szczególnie ważne jest, aby prócz podstawowych zasad higieny dodatkowo stosowały pudry eliminujące nadmiar wilgoci na stopach oraz spraye odświeżające. Źródło statystyk: Grzybica rąk Jedną z najczęstszych przyczyn grzybicy dłoni jest występująca u tej samej osoby grzybica stóp. W takim wypadku dochodzi do przeniesienia infekcji na ręce, stąd wspólna nazwa schorzenia – „zespół dwóch stóp i jednej ręki”. Grzybicą dłoni można się również zarazić przez bezpośredni kontakt z osobą chorą lub przez używanie przedmiotów, z których wcześniej taka osoba korzystała, np. ręczniki czy pilniki do paznokci. Ponadto, jak w przypadku grzybicy skóry gładkiej, inną przyczyną tej dolegliwości może być kontakt ze zwierzętami cierpiącymi na to schorzenie. Na infekcję jesteśmy również narażeni w miejscach wilgotnych i ciepłych, takich jak sauna lub basen. Warunki sprzyjające zachorowaniu na grzybicę rąk mają osoby, których dłonie narażone są na stały kontakt z wilgocią i drobnoustrojami (ogrodnicy, sprzątaczki). Nie zapominajmy, że niektóre osoby będą zawsze bardziej podatne na zakażenia grzybicze. Zaliczamy do nich osoby chore na cukrzycę, po długotrwałej terapii antybiotykami lub cierpiące na inne choroby osłabiające odporność organizmu. Infekcja grzybicza zajmująca grzbiety rąk wygląda jak grzybicze ogniska chorobowe w obrębie skóry gładkiej innych części ciała. Do typowych objawów zaliczamy zaczerwienioną skórę, często ze złuszczaniem naskórka na brzegach zmian. Charakterystyczny jest także świąd i pieczenie skóry w chorym miejscu. Grzybica zlokalizowana na części dłoniowej rąk przypomina rozległą infekcję z nadmiernie zgrubionym i zrogowaciałym naskórkiem, wybitną suchością skóry, w obrębie której łatwo dochodzi do pęknięć. Bywa mylnie rozpoznawana jako wyprysk, a przez samych pacjentów uważana jedynie za objaw wysuszenia skóry, związany z wykonywaną pracą fizyczną. Grzybicy rąk często towarzyszy infekcja grzybicza paznokci. Obserwujemy wówczas żółtawe lub brunatne przebarwienia na paznokciach, a sama płytka paznokciowa staje się łamliwa i pojawiają się na jej powierzchni bruzdy. Leczenie i zapobieganie grzybicy rąk Aby ustrzec się przed zachorowaniem na grzybicę rąk, należy przede wszystkim unikać dzielenia się z innymi przedmiotami codziennego użytku, takimi jak ręczniki, sprzęty sportowe, zestawy do manicure. Po każdorazowym myciu rąk konieczne jest osuszenie skóry suchym i czystym ręcznikiem. Osoby podatne na zarażenie powinny minimalizować ryzyko zakażenia przez unikanie częstego odwiedzania publicznych miejsc, takich jak sauny, siłownie czy przebieralnie na basenach. Zwierzęta domowe, u których podejrzewamy infekcję grzybiczą, powinny zostać zaprowadzone do weterynarza i leczone według jego zaleceń. Jeśli już dopadła nas grzybica rąk pamiętajmy, że odpowiednia higiena oraz noszenie specjalnych rękawic ochronnych do sprzątania oraz zmywania naczyń pomoże nam zapobiec nawrotom choroby. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów na grzybicę dłoni. Musimy zdać sobie sprawę, że kluczowymi elementami w powodzeniu terapii są systematyczność oraz prawidłowa aplikacja. Niestosowanie odpowiedniej dawki oraz nieprzestrzeganie higieny w trakcie leczenia mogą doprowadzić do rozwoju i rozprzestrzenienia zmian skórnych na inne części ciała. Leczenie preparatami miejscowymi trwa zazwyczaj około 4 tygodni, ale już po kilku dniach będziemy mogli zobaczyć efekty. Współistnienie grzybicy paznokci wymaga zazwyczaj jednoczesnego stosowania doustnych leków przeciwgrzybiczych dostępnych na receptę. Dlatego w takim wypadku powinniśmy skorzystać z porady specjalisty. Bibliografia: Kaszuba A. (red.): Dermatologia – diagnostyka różnicowa, Urban & Partner: Wrocław 2009. ISBN 978-83-7609-039-9 Elewski B.: Grzybicze zakażenia skóry, Alfa Medica Press: Bielsko-Biała 2000. ISBN 83-86019-86-1